Randsomware - losgeld betalen om jouw eigen gegevens weer te kunnen gebruiken
Computercriminelen worden steeds slimmer. Wat hebben we zoal gehad de afgelopen jaren?
- Virussen: programma's die jouw computerbestanden of programma's beschadigen, waardoor je niet meer normaal op de PC kunt werken.
- Fishing: mailtjes die van (onder andere) de bank lijken te komen, en waarin staat dat er iets is fout gegaan en dat je even opnieuw moet inloggen om alles weer goed te krijgen. Het probleem is dat je niet op de echte website uitkomt, maar op een site die daar erg veel op lijkt. Je logt daar in en huppa: criminelen hebben jouw inloggegevens.
- Telefoontjes van Microsoft (bijvoorbeeld) waarbij een aardige meneer zegt dat jouw computer een probleem heeft. Hij kan dat voor je oplossen als je even naar een website gaat en daar op een knop klikt. Vervolgens zit jouw PC op slot en kun je er niets meer mee. Tegen betaling kan de vriendelijke meneer dat probleem voor je oplossen.
- Randsomware: via een bijlage in een vaag mailtje hebben criminelen kans gezien om een programma op de PC te installeren dat al jouw bestanden versleutelt. Je kunt er niets meer mee. Daarna verschijnen er op je scherm aanwijzingen om geld te betalen, waarna de bestanden weer leesbaar worden.
Wat kun je hier tegen doen?
- Virussen:
- Voorkomen is beter dan genezen:
- Installeer nooit gratis software of gratis drivers vanaf 'vage' websites.
- Klik nooit op links in vage e-mails.
- Open nooit bijlagen van vage e-mails.
- Doe dat ook niet bij e-mails van een bekende die niet geschreven lijken te zijn door die bekende.
- Als je een Windows-8 PC hebt, hoef je verder niets te doen. Windows 8 heeft een goede beveiliging.
- Als je een andere Windows-versie hebt: neem en abonnement op een gerenommeerde virusscanner zoals Norton of Eset NOD.
- Vervang Windows door Ubuntu of een andere Linuxversie. Deze zijn gratis, kunnen vrijwel hetzelfde en zijn virusbestendig.
- Koop een Chromebook. Chromebooks zijn gegarandeerd virusbestendig.
- Fishing:
- Klik nooit op links in vage e-mails.
- Open nooit bijlagen van vage e-mails.
- Doe dat ook niet bij e-mails van een bekende die niet geschreven lijken te zijn door die bekende.
- Telefoontjes:
- Ga er rustig vanuit dat Microsoft of een ander bedrijf jou nooit zal bellen. Hoe moeten ze aan jouw gegevens gekomen zijn? De criminelen proberen gewoon telefoonnummers en proberen je met een bangmakend verhaal over te halen om naar hun website te gaan. Dat kunnen ze heel overtuigend: zelfs politieagenten trapten daar (bijna) in...
- Randsomeware:
- Dit is vergelijkbaar met een virus. Het probleem is alleen dat veel virusscanners randsomware niet kunnen ontdekken.
Algemene tegenmaatregelen:
- Zet (belangrijke) bestanden niet op de PC, maar op internet (de cloud), bijvoorbeeld in de Google Drive, Zoho, Dropbox of Microsoft SkyDrive. Daar kunnen de criminelen niet bij, tenzij ze je natuurlijk jouw logingegevens weten te ontfutselen...
- Als je dit doet, kun je de neiging hebben om een backup op je PC te maken, voor het geval internet niet bereikbaar is. Door dat te doen, introduceer je weer een risico!!!
Installeer dan NIET een programma dat de gegevens die in de cloud staan automatisch synchroniseert met jouw PC. Immers: als de bestanden op de lokale kopie van die cloud besmet raken, zijn ze dat binnen een paar minuten ook in de cloud zelf. Je kunt zo'n programma wel installeren, maar zet dan in de instellingen dat het niet automatisch start bij het aanzetten van de computer. Start het steeds handmatig als je zeker weet dat jouw bestanden schoon zijn. Het maakt dan een schone kopie. Zet het daarna weer uit. - Maak regelmatig (maar niet al te vaak) een backup van je bestanden, maar alleen als je zeker weet dat ze niet besmet zijn. Doe dat bijvoobeeld eens per week.
- Je kunt een oude PC of laptop als backupsysteem gebruiken:
- Zet er Ubuntu op.
- Neem een account bij Insync. Voor € 15 (eenmalig) maakt dat voortdurend een kopie van je hele Google Drive op bijvoorbeeld een Apple-computer of een Linux-computer.
Je ziet: oplichters en criminelen komen niet alleen aan de deur, maar proberen ook in jouw PC binnen te dringen.
Met het gebruik van je gezonde verstand kun je een hoop ellende voorkomen.
Vertrouw je jezelf niet, zorg dat voor goede extra maatregelen.